برنامه غذایی حبوبات
برنامه غذایی حبوبات چیست؟
حبوبات شامل گیاهانی مانند نخود، لوبیا، عدس و باقلا میشود که در تغذیه انسان و دام نقش بسیار مهمی دارند. این گیاهان به دلیل دارا بودن پروتئین بالا، جایگاه ویژهای در رژیم غذایی دارند. برای تولید محصولی با کیفیت و عملکرد بالا، نیاز به تغذیه مناسب در تمام مراحل رشد دارند. استفاده از کودهای نیتروژنه، فسفره، پتاسه و ریزمغذیهایی مانند آهن، روی و منگنز، تأثیر زیادی در رشد و عملکرد بهتر این گیاهان دارد. از آنجا که حبوبات بهویژه در تثبیت نیتروژن هوا در خاک نقش دارند، نیاز به نیتروژن کمتری نسبت به دیگر گیاهان دارند.
نیازهای غذایی حبوبات در مراحل مختلف
گیاهان حبوبات در مراحل مختلف رشد، به عناصر غذایی متفاوتی نیاز دارند. این مراحل شامل جوانهزنی، رشد اولیه، گلدهی، تشکیل دانه و پر شدن دانهها میشود. در هر مرحله، نیازهای خاصی به عناصر غذایی وجود دارد که در ادامه به توضیح آنها میپردازیم:
– **جوانهزنی:** در این مرحله، گیاه نیازمند فسفر و نیتروژن برای رشد سریع ریشه و برگها است.
– **رشد اولیه و توسعه شاخهها:** در این مرحله، نیتروژن، پتاسیم و فسفر به تقویت رشد ساقهها و برگها کمک میکنند.
– **گلدهی:** پتاسیم و فسفر نقش اساسی در بهبود فرآیند گلدهی و تشکیل غلافها ایفا میکنند.
– **تشکیل و پر شدن دانهها:** پتاسیم و ریزمغذیهایی مانند آهن و روی به بهبود کیفیت و وزن دانهها کمک میکنند.
کود برای قبل از کاشت حبوبات
آمادهسازی خاک با استفاده از کودهای مناسب قبل از کاشت، مرحلهای مهم برای داشتن عملکرد مطلوب است. استفاده از کودهای فسفره و پتاسه باعث تقویت سیستم ریشهای گیاه میشود. فسفر به رشد و توسعه ریشهها کمک کرده و پتاسیم باعث تقویت دیوارههای سلولی و افزایش مقاومت گیاه در برابر تنشهای محیطی و بیماریها میشود.
همچنین، استفاده از کودهای آلی مانند کمپوست و کود دامی به بهبود ساختار خاک و افزایش میزان مواد آلی کمک میکند. این امر باعث میشود که خاک شرایط مناسبی برای رشد حبوبات داشته باشد و جذب عناصر غذایی مورد نیاز گیاه بهتر انجام شود.
کود برای آبیاری اول حبوبات
در آبیاری اول پس از کاشت، استفاده از کودهای نیتروژنه و فسفره بسیار مهم است. نیتروژن به رشد سریع برگها و ساقهها کمک میکند و فسفر باعث بهبود توسعه ریشهها و افزایش جذب مواد مغذی از خاک میشود. این مرحله کلیدی در رشد گیاه است و تغذیه مناسب در این زمان باعث ایجاد پایههای قوی برای مراحل بعدی رشد خواهد شد.
کود مناسب آبیاری دوم حبوبات
در آبیاری دوم، ترکیبی از نیتروژن، پتاسیم و فسفر برای رشد بیشتر گیاه مورد نیاز است. نیتروژن همچنان به رشد برگها و ساقهها کمک میکند و پتاسیم به بهبود مقاومت گیاه در برابر بیماریها و شرایط نامساعد محیطی کمک میکند. فسفر نیز نقش کلیدی در تقویت سیستم ریشهای و افزایش قدرت جذب مواد مغذی از خاک دارد. استفاده از این کودها در آبیاری دوم باعث میشود که گیاه به خوبی به مرحله گلدهی نزدیک شود.
کود مورد نیاز برای یک هفته پس از جوانهزنی
یک هفته پس از جوانهزنی، حبوبات نیاز به تغذیهای متعادل از نیتروژن، فسفر و پتاسیم دارند. در این مرحله، فسفر به تقویت سیستم ریشهای کمک میکند، نیتروژن باعث افزایش رشد شاخ و برگ میشود و پتاسیم به افزایش مقاومت گیاه در برابر تنشهای محیطی کمک میکند. استفاده از ریزمغذیهایی مانند روی و آهن در این مرحله میتواند به بهبود فرآیندهای متابولیکی گیاه و افزایش جذب مواد مغذی کمک کند.
کود آبیاری سوم حبوبات
در سومین آبیاری، گیاه نیازمند کودهای نیتروژنه و پتاسه است. نیتروژن به رشد بیشتر برگها و ساقهها کمک میکند، در حالی که پتاسیم به بهبود کیفیت و مقاومت گیاه در برابر شرایط نامساعد کمک میکند. پتاسیم همچنین نقش مهمی در بهبود فرآیند تشکیل غلافها و دانهها دارد. استفاده از این کودها در آبیاری سوم باعث میشود که گیاه به خوبی به مرحله تشکیل دانهها آماده شود.
کود برای مرحله گلدهی حبوبات
در مرحله گلدهی، گیاه به ترکیبی از پتاسیم و فسفر نیاز دارد. این عناصر به بهبود فرآیند گلدهی و تشکیل غلافها کمک میکنند. پتاسیم همچنین به تقویت ساقهها و برگها و مقاومت گیاه در برابر تنشهای محیطی و بیماریها کمک میکند. فسفر نیز در این مرحله به بهبود توسعه ریشهها و افزایش جذب مواد مغذی از خاک کمک میکند.
کود برای تشکیل و پر شدن دانههای حبوبات
در مرحله تشکیل و پر شدن دانهها، استفاده از کودهای پتاسه و ریزمغذیها بسیار مهم است. پتاسیم به انتقال بهتر مواد مغذی به دانهها و بهبود فرآیند پر شدن آنها کمک میکند. ریزمغذیهایی مانند آهن و روی نیز در بهبود کیفیت و وزن دانهها نقش مهمی ایفا میکنند. استفاده از این کودها باعث افزایش کیفیت نهایی محصول و بهبود عملکرد گیاه میشود.
کود برای مرحله قبل از برداشت حبوبات
در مرحله قبل از برداشت، گیاه نیازمند تغذیهای مناسب از پتاسیم و ریزمغذیها است. پتاسیم به بهبود کیفیت دانهها و افزایش مقاومت گیاه در برابر آسیبهای مکانیکی و شرایط محیطی کمک میکند. استفاده از ریزمغذیهایی مانند بور و روی در این مرحله میتواند به بهبود رنگ و کیفیت نهایی دانهها کمک کند. این تغذیه مناسب باعث میشود که گیاه در زمان برداشت محصولی با کیفیت و عملکرد بالا تولید کند.
جدول کود دهی برنامه غذایی حبوبات
| مرحله استفاده | نام کود | مقدار مصرف | |
| محلول پاشی (لیتر در هکتار) | آبیاری (لیتر در هکتار) | ||
| بذرمال | کود بذرمال زرگرین | ۴ الی ۵ لیتر به ازای هر تن بذر | |
| بعد از جوانه زنی (۶ الی ۸ برگی) | کود کامل ارگانیک حاوی اسیدآمینه زرگرین | ۳-۴ | ۲۰-۳۰ |
| کود آلی ۱۳-۱۳-۱۳ مایع زرگریــن | ۲-۳ | ۱۰-۱۵ | |
| کود آلی گوگردى مایع زرگرین | ۲-۳ | ۱۰-۱۵ | |
| قبل از گلدهی | کود کامل ارگانیک حاوی اسیدآمینه زرگرین | ۳-۴ | ۳۰-۴۰ |
| کود آلی فروت ست مایع زرگرین | ۲-۳ | * | |
| تشکیل غلاف (دانه) و دانه بندی | کود کامل ارگانیک حاوی اسیدآمینه زرگرین | ۳-۴ | ۲۰-۳۰ |
| کود فسفات پتاسیم مایع زرگرین | ۲-۳ | ۱۰-۱۵ | |
| نظر کارشناسی شرکت تولید کننده در مورد استفاده از کود کامل ارگانیک حاوی اسیدآمینه زرگرین، بین ۱۰۰ الی ۱۲۰ لیتر در هکتار، در طول دوره زراعی می باشد. | |||
| کود کامل ارگانیک حاوی اسیدآمینه زرگرین با اکثر سموم و کودهای دیگر قابل اختلاط می باشد. | |||
| توصیه می گردد قبل از اختلاط با سموم و کودهای دیگر در ظروف کوچک تر تست اختلاط پذیری انجام گیرد. | |||
خرید کودهای مورد نیاز حبوبات
برای خرید کودهای مورد نیاز برای کشت حبوبات، باید به فروشگاههای معتبر کشاورزی مراجعه کنید. انتخاب کودهای باکیفیت که با نیازهای خاص مزرعه و نوع خاک شما مطابقت داشته باشند، تأثیر زیادی در عملکرد و کیفیت محصول دارد. توصیه میشود از کودهای آلی به همراه کودهای شیمیایی استفاده کنید تا هم خاک را تقویت کنید و هم به گیاه در جذب بهتر مواد مغذی کمک کنید.
سخن نهایی
برنامه غذایی مناسب برای حبوبات در هر مرحله از رشد بسیار مهم است. تغذیه متعادل نه تنها باعث بهبود کیفیت محصول میشود بلکه مقاومت گیاه در برابر تنشهای محیطی و بیماریها را نیز افزایش میدهد. با رعایت اصول کوددهی و توجه به نیازهای غذایی گیاه در هر مرحله، میتوان محصولی با عملکرد بالا و کیفیت بهتر تولید کرد.